تامین کسری بودجه با استقراض از بانک مرکزی، افزایش حجم نقدینگی، افزایش قیمت انرژی، حذف یارانه صنعتی و صنفی پس از اجرای سیاستهای تعدیل، افزایش ریسک فعالیتهای مولد اقتصادی، ضعف در مدیریت خصوصا مدیریت ارز و کاهش ارزش پول و بالاخره افزایش قیمتهای جهانی، عوامل اصلی تورم در ایران اعلام شده است. در حالیکه بسیاری از این گزینه ها همچنان بر جای خود پا برجاست روند کاهشی نرخ تورم سوال بر انگیز است. به منظور واکاوی این جریان نظر دکتر مهدی تقوی اقتصاددادن و استاد دانشگاه را جویا شده ایم که در ادامه می خوانید:
تقوی معتقد است کسانی که کاهش نرخ تورم را غیر طبیعی می دانند اقتصاددان نیستند. وی گفت: دولت احمدی نژاد به دلیل اجرای سیاست بی فکرانه هدفمندی یارانه ها، باعث تورم 40 درصدی شد و دولت قبل قیمت نهاده تولید یعنی گاز را افزایش داد که منجر به بالا رفتن منحنی عرضه اقتصاد شد و تقاضا در قیمت بالاتر و نرخ تولید پایین تر باعث افزایش تورم و کاهش نرخ رشد اقتصادی شد.
تقوی افزود: محاسبه شاخص قیمت نقطه به نقطه نشان می دهد دولت روحانی خوب عمل کرده است. اقتصادهای خوب در همه دنیا و اقتصادهای سالم نرخ تورم 3-2 درصدی دارند. دولت قبلی با سیاست های اشتباه تورم را بالا برد که بیانگر عملکرد اشتباه آن بوده است. در دولت سازندگی نیز با سیاست تعدیل اقتصادی همین اتفاق افتاد و نتیجه حاصل شده نشان می دهد تیم اقتصادی و سیاست خارجی روحانی مثبت عمل کرده اند.
تقوی امضای برجام را مهمترین عامل کاهش تورم و رشد اقتصادی اخیر دانست و گفت: در حال حاضر ما می توانیم سهمیه اوپک خود یعنی حدود ۲.۵ میلیون بشکه نفت بفروشیم. در طول تحریم ها 1 میلیون بشکه را می توانستیم صادر کنیم. اما با آن که کشورهای عربی در حال حاضر بخاطر کنترل عرضه از سهمیه خود کمتر می فروشند، با سیاست خارجی مناسب دولت روحانی، ایران همه سهمیه خود را به دلیل محدودیت های تحریم عرضه می کند و تاثیر این اتفاق در اقتصاد ایران غیر قابل انکار است.
تقوی در ادامه افزود: وقتی هزینه های تولید پایین بیاید، تورم هزینه کاهش پیدا می کند از طرفی وقتی درآمدها بالا می رود و تولید به نسبت آن بالا نمی رود در تقاضا تاثیر می گذارد. این فرایند در ایران اتفاق نمی افتد. آنچه شاهد آن هستیم این است که تقاضای مردم افزایش پیدا کرده اما نرخ تورم پایین آمده است.
تقوی در پاسخ به این سوال که «چرا با وجود افزایش ارز، شاهد کاهش تورم هستیم» گفت: دولت کسری بودجه خود را از طریق فروش گرانتر ارز تامین می کند. چراکه به رغم همه اتفاقهای سیاسی و اقتصادی می بایست نرخ ارز پایین می آمد حال آنکه نرخ ارز بالا رفته و این افزایش شدید نرخ ارز حاصل عملکرد دولت است. به عقیده من دولت باید در مسیر کنترل نرخ ارز حساب شده عمل کند تا بتواند تورم ناشی از افزایش نرخ ارز را مهار کند. تقوی در خصوص پیش بینی نرخ تورم در آینده گفت: در اقتصاد های سالم، در بهترین حالت تورم باید بین ۲ تا ۳درصد باشد و هرگز صفر نمی شود. اگر روحانی سیاست های خود را ادامه بدهد این امکان وجود دارد تورم را به 3-2 درصد برساند.
این کارشناس اقتصادی میافزاید: اگر نرخ ارز کاهش پیدا کند، واردات ارزان میشود، اما افزایش نرخ ارز به افزایش درآمد ریالی صادرات ایران میانجامد، بنابراین هزینه لازم برای ترمیم کسری بودجه فراهم میشود. او ادامه میدهد: قیمت ارز تا حدود زیادی به عملکرد سفتهبازان بستگی دارد. اگر آنها شروع به فروش ارز کنند، قیمتها کاهش مییابد و بالعکس، اگر ارز را خریداری کنند، قیمتها افزایش پیدا میکند.
تقوی با اشاره به تأثیر ریاستجمهوری ترامپ بر سیاست یکسانسازی نرخ ارز، میگوید: اوباما با قدرتی که داشت، داراییهای کوچکتر ایران را طی دفعات متوالی آزاد کرد و میتوان امیدوار بود که رئیسجمهوری جمهوریخواه نیز مانع از پرداخت ٢٥میلیارد دلار بلوکهشده به ایران نشود.
نظر شما